Mua bán nhà đất bằng giấy viết tay luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro, không được pháp luật bảo vệ do không có hiệu lực pháp lý, người mua dễ bị “mất trắng” khi xảy ra tranh chấp.
Không được pháp luật công nhận
Theo luật sư Phạm Thị Bích Hảo, Giám đốc Công ty luật TNHH Đức An, hiện nay pháp luật quy định việc mua nhà, đất cần được lập thành văn bản và có công chứng, chứng thực tại các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Vì vậy, việc mua bán bằng các hợp đồng viết tay không có giá trị pháp lý. Người mua sẽ không thể dựa vào hợp đồng viết tay để làm thủ tục sang tên, chuyển nhượng, do vậy sẽ rơi vào thế yếu khi tranh chấp xảy ra.
Do đó, tất cả các hợp đồng và thỏa thuận liên quan đến việc mua nhà cần được công chứng để đảm bảo giá trị pháp lý, giao dịch mua bán được pháp luật công nhận và bảo hộ. Đây chính là căn cứ pháp lý khi có tranh chấp, khiếu kiện xảy ra các bên liên quan đảm bảo được quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
Nguy cơ bị “mất trắng”
Với việc mua bán bằng giấy tay, giao dịch có thể diễn ra nhiều lần, với nhiều người khác nhau. Không thể kiểm soát được việc chủ đất bán cùng 01 thửa đất cho nhiều người mua?
Người mua có thể bị rơi vào bẫy lừa đảo, nhà đất đó còn mập mờ về hồ sơ pháp lý, khó xác định nguồn gốc sử dụng đất bởi thiếu các giấy tờ liên quan. Thậm chí có thể mua phải căn nhà có tranh chấp, có quyết định thu hồi hoặc giải tỏa.
Bên cạnh đó, bên bán cũng dễ dàng “lật lọng” không thực hiện đúng thỏa thuận khi giá nhà đất tăng cao hoặc người bán tìm được người trả giá cao hơn thì người mua sẽ rơi vào cảnh “tiền mất tật mang” và có nguy cơ “mất trắng”. Khi xảy ra tranh chấp thì may mắn người mua chỉ có thể nhận lại được tiền mình đã trả, một số trường hợp mất cả chì lẫn chài khi người bán chây ì không trả.
Không có quyền chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp
Mua nhà đất bằng giấy viết tay thì người mua hầu hết chưa được sang tên sổ đỏ, không có đầy đủ hồ sơ pháp lý nên không đủ điều kiện để thực hiện việc thế chấp vay vốn, hay chuyển nhượng, cho tặng tài sản.
Làm thế nào để hạn chế rủi ro mua nhà đất giấy tay?
Tìm hiểu kỹ thông tin về nhà đất: Để tránh mua phải nhà đất thuộc diện quy hoạch, lấn chiếm, tranh chấp người mua hãy đến cơ quan có thẩm quyền hoặc UBND trực thuộc để tham khảo thông tin. Hãy xác minh thông tin bằng nhiều hình thức nhằm có hiểu biết cụ thể và chính xác nhất về ngôi nhà sắp mua.
Xác định kỹ thông tin người bán: Cần tìm hiểu thông tin, giấy tờ về người bán và cả thành viên trong gia đình họ bởi nhà đất chỉ được bán khi có sự đồng ý và chấp thuận của tất cả thành viên. Cần xem thêm các giấy tờ về nhà đất để xác minh thuộc đúng chủ sở hữu, giấy phép xây dựng,.. để chắc chắn không xây dựng trái quy định,…
Nên có người làm chứng: Hợp đồng viết tay là bản hợp đồng mà người mua và người bán cùng thực hiện trong đó quy định các vấn đề cụ thể liên quan đến giao dịch mua bán nhà. Tuy nhiên không nên thực hiện hợp đồng mà không có người làm chứng. Trong một giao dịch mua bán nhà ít nhất nên có 2 người làm chứng, giúp người mua hạn chế rủi ro khi xảy ra tranh chấp.
Tuy nhiên, nếu đang có ý định mua nhà đất, bạn cần phải tìm hiểu kỹ, khi giao dịch cần có hợp đồng công chứng, đảm bảo và an toàn về tính pháp lý.
>> Những điều không nên bỏ qua khi mua nhà lần đầu
Phương Vũ (TH)
